Historia
Pałac Pławniowice znany również jako Pałac Ballestremów, znajduje się we wsi Pławniowice. To niewielka miejscowość położona na północny zachód od Gliwic przy autostradzie A4.
Pierwsza wzmianka o miejscowości Pławniowice pochodzi z 1317 r., druga znajduje się w dokumentach z 1364 r., w których figuruje nazwisko Marcusa de Plawniowitz, jako właściciela okolicznych terenów. W rachunkach dworu króla Władysława Jagiełły z 1393 roku znajduje się wzmianka, że w Pławniowicach znajdowała się warownia. Była ona obsadzona przez polskie rycerstwo pod dowództwem Piotra Szafrańca herbu Starykoń. W latach 60. XX wieku odkryto mury nieznanej warowni na skarpie przy ul. Gliwickiej, kilkaset metrów od obecnie istniejącego pałacu. W roku 1525 dobra pławniowickie nabył Lorenz Seydlitz, a w 1532 r. wieś odziedziczyli Jerzy i Mikołaj Seydlitz. W następstwie działań wojny trzydziestoletniej doszło do upadku znaczenia Pławniowic. Po wojnie właściciele Pławniowic przeszli na protestantyzm.W roku 1737 wieś została kupiona przez barona Franza Wolfganga von Stechow. Był on założycielem majoratu (fideikomisu), którego dobra w 1751 r. obejmowały Rudę, Biskupice i Pławniowice. Na własność rodziny Ballestremów dobra te przeszły drogą dziedziczenia w 1798 r. i pozostały własnością tego rodu do 1945 r. W 1737 r. powstała pierwsza budowla pałacowa czasów nowożytnych; wzniósł ją Zygmunt Mikołaj von Göerz.
Obecny pałac wzniesiono w latach 1882-1885 (w miejscu istniejącego z 1737 roku), według projektu mistrza budowlanego Konstantego Heidenreicha z Kopic. Budowę pałacu, który przeznaczony został do pełnienia roli rezydencji rodzinnej, zlecił hrabia Franciszek II Ballestrem, a całkowity koszt budowy wyniósł 386 tys. marek.
Park
Przynależący do pałacu park o pow. ok. 2,4 ha został założony w 1885 roku, na miejscu starszego ogrodu z poprzedniego wieku. Park otoczony jest masywnym ceglanym ogrodzeniem. W parku posadzono kilkaset gatunków roślin, z których do dzisiaj zachowało się 23 gatunki krzewów i 40 gatunków drzew o obwodzie 5 m. Rosną tutaj także drzewa egzotyczne: miłorząb japoński, cypryśnik błotny, choina kanadyjska oraz kilka gatunków magnolii.
Czasy obecne
Na początku 1945 r., ówczesny właściciel hrabia Mikołaj Ballestrem zmuszony był opuścić Pławniowice. Po wojnie obiekt przekazany został do dyspozycji władz kościelnych. Oprócz klasztoru i parafii w pałacu mieściły się czasowo także biura administracji spółdzielni rolnej. Obiekt zmieniając często mieszkańców i przeznaczenie ulegał szybko zniszczeniu. Od 1978 r. gospodarzem kompleksu pałacowo-parkowego stała się Diecezja Opolska, przeznaczając go na diecezjalny dom rekolekcyjny. Nowy podział terytorialny i administracyjny Kościoła w Polsce dokonany 25.03.1992 r. sprawił, iż Zespół Pałacowo-Parkowy stał się własnością Diecezji Gliwickiej zachowując funkcję domu rekolekcyjnego. Jesienią 1993 r. rozpoczęto kapitalny remont, wpisanego w rejestr zabytków. W 2007 roku zespół pałacowo-parkowy w Pławniowicach jako jedyny w województwie śląskim otrzymał nagrodę w konkursie Generalnego Konserwatora Zabytków „Zabytek Zadbany”
Lokalizacja
Pławniowicki Pałac położony jest w miejscu zacisznym, przy małej rolniczej wiosce daleko od fabryk i hałasu wielkomiejskiego. Otoczony jest rozległym parkiem z pięknymi, unikalnymi okazami drzew i krzewów oraz lasami. W pobliżu znajduje się duży zalew powstały jako wyrobisko popiaskowe. Jednocześnie obiekt położony jest przy zjeździe „Łany” z autostrady A4 (Pyskowice – Kędzierzyn-Koźle). Wszystko to sprawia, że na Pałac, który po remoncie i modernizacji zaczął pełnić funkcję Ośrodka Edukacyjno-Formacyjnego Diecezji Gliwickiej, czekało już wielu mieszkańców nie tylko Diecezji Gliwickiej i Śląska, ale także liczne osoby spoza regionu. Przygotowane w Pałacu pokoje noclegowe, kaplica, sala konferencyjna i zaplecze gastronomiczne dają możliwość organizowania rekolekcji, dni skupienia, sympozjów, kongresów, zjazdów, konferencji oraz przyjęć okolicznościowych, a malowniczy dziedziniec pałacowy jest wymarzonym miejscem dla koncertów plenerowych.
